Cholesterol: wat is het en hoe kun je het verlagen?

In mei was er in het programma Radar Extra aandacht voor cholesterol. Aflevering 1/2 ging over de vraag “Hoe lager hoe beter?”. In de aflevering werd de werkzaamheid van cholesterolverlagers zoals statines onderzocht. Deze medicijnen worden door meer dan 2 miljoen mensen in Nederland geslikt!

Soorten cholesterol

Het lichaam vervoert cholesterol door het aan bepaalde eiwitten te binden, zogenaamde lipoproteïnen. Er zijn Lage Dichtheid Lipoproteïne (LDL) en Hoge Dichtheid Lipoproteïne (HDL).

Cardioloog Leonard Hofstra zei in Radar Extra dat een lage tot middelmatige concentratie LDL niet slecht is. LDL transporteert cholesterol via het bloed naar de rest van het lichaam, waar het bijvoorbeeld nodig is voor het herstellen van beschadigingen in weefsels. Cholesterol is dus een belangrijke bouwsteen voor je lichaam. Maar als je teveel LDL-cholesterol hebt, kunnen deze verbindingen zich vastzetten in de binnenwand van je bloedvaten. Deze vaten slibben daardoor langzaam dicht, waardoor het bloed er steeds minder goed doorheen kan stromen. Zo draagt een verhoogde concentratie LDL bij aan het ontstaan van hart- en vaatziekten.

HDL neemt cholesterol uit het bloed weg en voert het af naar de lever, waar het wordt afgebroken. Vervolgens verlaat het je lichaam via gal en de ontlasting. Door het afvoeren van cholesterol beschermt HDL het lichaam juist tegen hart- en vaatziekten.

Hoe lager hoe beter?

Patiënten moeten naar een LDL lager dan 1,8 millimol. Huisarts Tamara de Weijer zei in Radar Extra: “Je ziet veel weerstand onder zowel patiënten als artsen, en bij huisartsen in het bijzonder. Mensen willen eigenlijk liever geen medicatie gebruiken en ervaren vaak veel bijwerkingen, zeker van de statine.” Bovendien is er geen wetenschappelijke bewijs dat een LDL-waarde lager dan 1,8 de kans op hart- en vaatziekten verkleint. Deze streefwaarde kwam tot stand doordat medicijnen het mogelijk maken om het zo laag te krijgen. Er is geen hard wetenschappelijk bewijs van ‘hoe lager hoe beter’.

Zelf aan de slag: leefstijl aanpassen

In deel 2 in deze uitzending over cholesterol werd er besproken hoe je zelf met verhoogde waarden aan de slag kan gaan. Door de bijwerkingen van cholesterolverlagers voelen steeds meer mensen weerstand tegen hun medicatie en daarom passen ze hun leefstijl aan. De hoeveelheid cholesterol die de lever maakt wordt namelijk beïnvloed door je leefstijl.

Het programma volgt drie mensen met een hoog cholesterol die onder begeleiding van huisarts Tamara de Weijer hun voedingspatroon wijzigen om te zien welke invloed dit heeft op hun cholesterolwaarden. Uit de eerste uitkomsten van een ander programma (Keer Diabetes 2 Om) bleek vorig jaar al dat patiënten van veel klachten af kunnen komen door hun leefstijl te veranderen, bijvoorbeeld veranderingen in voeding, bewegen, slaap en ontspanning. De ziekte zelf verdwijnt niet, maar de hinderlijke symptomen als vermoeidheid, dorst en veel naar de wc moeten verminderen wel.

Dus: een gezond voedingspatroon volgens de Schijf van Vijf, een gezond gewicht, een gezonde leefstijl met voldoende beweging (het liefst minimaal 2,5 uur per week), weinig stress en niet roken verminderen het risico op een verhoogd cholesterolgehalte. Let wel: je arts is leidend in je behandeling en bepaalt of je cholesterolverlagende medicijnen of aanvullende voedingsadviezen nodig hebt.

Invloed van koffie op cholesterolgehalte

Koffiebonen bevatten een vettige stof die het cholesterolgehalte kan verhogen. Wie filterkoffie zet heeft daar geen last van omdat deze stof achterblijft in het koffiefilter. Bij cafetièrekoffie, espressokoffie, Turkse koffie en kookkoffie komt deze stof wel in het kopje terecht. Gebruik deze methoden om koffie te zetten daarom niet dagelijks.

Positieve invloed van thee op cholesterolgehalte

Als je een hoog cholesterolgehalte hebt, is het verstandiger om thee te drinken. Drink bijvoorbeeld dagelijks twee koppen RIES Herbal Skin oolongthee met bamboe-kruidenextract. Dit supplement stimuleert de afvoer van afvalstoffen en hiermee breng je je LDL- en HDL-gehaltes in balans.

Wij werken op dit moment ook aan een kruidenextract voor onze oolongthee gebaseerd op rode gistrijst. Dit is een natuurlijke vervanger voor de statines die worden voorgeschreven (de cholesterolverlagende medicijnen). Stay tuned!